برآورد مقاومت فروروی با بهره‌گیری از پارامتر‌های فراکتالی توزیع اندازه ذرات و خاکدانه‌ها

نویسندگان

  • حسین بیات
  • علی اکبر صفری سنجانی
  • محمد جُرِّه
  • ناصر دواتگر
چکیده مقاله:

مقاومت فروروی (PR) خاک دارای تغییر‌پذیری بالایی است و در بسیاری از پایگاه‌های اطلاعاتی آگاهی چندانی درباره آن وجود ندارد. از سوی دیگر اندازه­گیری این پارامتر پرهزینه نیز می­باشد. بنابراین هدف این پژوهش برآورد PR از دیگر پارامتر­های زود یافت خاک با بهره­گیری از توابع انتقالی (PTFs) بود. تعداد 53 نمونه خاک از خاک­های شاخص بر پایه سری خاک­های غالب از استان همدان نمونه­برداری شد. توزیع اندازه ذرات (کوچک‌تر از 2 میلی‌متر)، توزیع اندازه خاکدانه­های درشت (25/0 تا 8 میلی‌متر) و ریز (کوچک‌تر از 2 میلی‌متر)، رطوبت خاک در حین اندازه‌گیری PR و جرم مخصوص ظاهری در آزمایشگاه اندازه­گیری شد. PR و پارامتر­های کیفی ساختمان خاک (شکل، نوع و اندازه خاکدانه) در محل نمونه برداری در دو لایه رویین (10 تا 35 سانتی‌متری) و زیرین (20 تا 45 سانتی‌متری) خاک اندازه­گیری شد. ابتدا جرم مخصوص ظاهری و رطوبت خاک که پارامتر­های مرسوم برآورد کننده PR می­باشند وارد مدل رگرسیونی شدند. سپس پارامتر­های کیفی ساختمان خاک (شکل، نوع و اندازه خاکدانه) و همچنین پارامتر‌های فراکتالی توزیع اندازه ذرات و خاکدانه‌های درشت و ریز نیز به پارامتر‌های پیشین افزوده شدند. در پایان میزان بهبود و برتری هر یک از مدل‌ها بر پایه آماره‌های ضریب تبیین،  ضریب تبیین تعدیل شده، مجذور میانگین مربعات خطا، معیار اطلاعات آکایک و بهبود نسبی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که افزودن پارامتر‌های فراکتالی، به ورودی‌های مرسوم برآورد کننده PR باعث بهبود معنی‌دار معیار‌های ارزیابی صحت مدل‌ها شد. همچنین بکارگیری پارامتر­های کیفی ساختمان خاک به همراه پارامتر‌های فراکتالی توزیع اندازه ذرات باعث بهبود معنی‌دار پیش‌بینی PR شد. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

برآورد مقاومت فروروی با بهره گیری از پارامتر های فراکتالی توزیع اندازه ذرات و خاکدانه ها

مقاومت فروروی (pr) خاک دارای تغییر پذیری بالایی است و در بسیاری از پایگاه های اطلاعاتی آگاهی چندانی درباره آن وجود ندارد. از سوی دیگر اندازه­گیری این پارامتر پرهزینه نیز می­باشد. بنابراین هدف این پژوهش برآورد pr از دیگر پارامتر­های زود یافت خاک با بهره­گیری از توابع انتقالی (ptfs) بود. تعداد 53 نمونه خاک از خاک­های شاخص بر پایه سری خاک­های غالب از استان همدان نمونه­برداری شد. توزیع اندازه ذرات ...

متن کامل

برآورد گنجایش تبادل کاتیونی با استفاده از بعد فرکتال توزیع اندازه ذرات خاک

گنجایش تبادل کاتیونی خاک (CEC) یکی از ویژگی­های بسیار مهم خاک است. این ویژگی می­تواند نشان‌دهنده بسیاری از ویژگی­های خاک از جمله حاصلخیزی، سطح ویژه و میزان نگهداشت آب خاک باشد. از آنجائی­که اندازه­گیری این ویژگی پرهزینه، زمان­بر و نیاز به دستگاه­های آزمایشگاهی ویژه­ای دارد، از این رو برآورد آن با استفاده از توابع انتقالی خاک و به کمک ویژگی­های زودیافت خاک در مطالعات خاکشناسی اهمیت زیادی دارد. ل...

متن کامل

ارزیابی خطای برآورد در تعدادی از مدل‌های توزیع اندازه ذرات برای توصیف دانه‌بندی رسوبات آبی

توزیع اندازه ذرات رسوب از فاکتورهای کلیدی رسوب محسوب شده و بسیاری از ویژگی­های مربوط به رسوبات از جمله ویژگی­های هیدرولیکی و الکتریکی و ویژگی­های مرتبط با فرسایش و قابلیت انتقال آنها را تحت تأثیر قرار می­دهد. هدف از این مطالعه مقایسه­ی تحلیلی خطای برآورد در تعدادی از مدل­های ریاضی توزیع اندازه ذرات در توصیف رسوبات انباشته شده در پشت بندهای رسوبگیر متوالی بود. برای این منظور 20 نمونه رسوب از چها...

متن کامل

نقش توزیع دو الگویی اندازه ذرات خاک در برآورد منحنی رطوبتی

توزیع جرم ذرات در اندازه­های مختلف تاثیر اساسی در آرایش منافذ دارد؛ به طوری که پایه شکل‌گیری بسیاری از مدل­های منحنی رطوبتی می­باشد. نبود بخشی از اندازه ذرات می­تواند منجر به توزیع دو الگویی اندازه ذرات شود که در این حالت مدل­های توسعه­یافته منحنی رطوبتی برای خاک­های تک الگویی کارایی خود را از دست می­دهند. در این پژوهش سعی شد میزان صحت برآورد منحنی رطوبتی توسط سه مدل Arya et al. (1999)...

متن کامل

پیش‎بینی سطح ویژه و ظرفیت تبادل کاتیونی با استفاده از بعد فرکتالی توزیع اندازه ذرات خاک

ظرفیت تبادل کاتیونی و سطح ویژه از خصوصیات مهم خاک‌اند که اندازه‎گیری مستقیم آن‌ها مشکل، پرهزینه، و وقت‎گیر است. بعد فرکتالی توزیع اندازة ذرات خاک در ارتباط با بسیاری از فرایندهای استاتیک و دینامیک خاک‌ـ مثل انتقال آب و املاح، ظرفیت نگه‌داشت آب خاک، ذخیره و نگه‌داری گرمای خاک، و غیره‌ـ مطالعه شده و به مثابة ابزاری مناسب برای تخمین ویژگی‎های مرتبط با بافت خاک معرفی شده است. در این تحقیق رابطة بعد...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 23  شماره 2

صفحات  13- 27

تاریخ انتشار 2013-07-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023